مثانه بیش فعال، اختلالی شایع در عملکرد مثانه است که با علائمی نظیر تکرر ادرار، فوریت ادرار و بیاختیاری ادرار خود را نشان میدهد. این عارضه، زندگی میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت شعاع قرار داده و کیفیت زندگی آنها را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار میدهد.
بر اساس آمارها، حدود 15 تا 20 درصد از افراد در جوامع مختلف به مثانه بیش فعال مبتلا هستند. این عارضه در زنان بیشتر از مردان شایع است و با افزایش سن، احتمال ابتلا به آن نیز افزایش مییابد.
در ادامه به بررسی علل، روشهای تشخیص و درمان مثانه بیش فعال خواهیم پرداخت.
علل و عوامل خطر
علل احتمالی
علل دقیق مثانه بیش فعال هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی میتوانند در بروز این عارضه نقش داشته باشند. برخی از علل احتمالی مثانه بیش فعال عبارتند از:
- مشکلات عصبی: آسیب یا نقص در اعصابی که به مثانه مرتبط هستند، میتواند باعث انقباضات غیرارادی عضلات مثانه و در نتیجه مثانه بیش فعال شود.
- مشکلات عضلانی: ضعف یا عدم هماهنگی عضلات مثانه میتواند منجر به ناتوانی در کنترل مثانه و بروز علائم مثانه بیش فعال شود.
- عفونت: عفونتهای دستگاه ادراری میتوانند باعث تحریک مثانه و بروز علائم مثانه بیش فعال شوند.
- انسداد: انسداد در مجاری ادراری، مانند سنگ مثانه یا بزرگ شدن پروستات، میتواند به مثانه فشار وارد کند و باعث بروز علائم مثانه بیش فعال شود.
عوامل خطر
عوامل متعددی میتوانند خطر ابتلا به مثانه بیش فعال را افزایش دهند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- افزایش سن: با افزایش سن، عضلات مثانه ضعیفتر میشوند و احتمال بروز مثانه بیش فعال افزایش مییابد.
- بارداری: در دوران بارداری، رحم در حال رشد به مثانه فشار وارد میکند و میتواند باعث تکرر ادرار و فوریت ادرار شود.
- یائسگی: تغییرات هورمونی در دوران یائسگی میتواند باعث ضعیف شدن عضلات مثانه و افزایش خطر ابتلا به مثانه بیش فعال شود.
- چاقی: اضافه وزن میتواند به مثانه فشار وارد کند و خطر ابتلا به مثانه بیش فعال را افزایش دهد.
- مصرف برخی داروها: برخی از داروها، مانند دیورتیکها (داروهای مدر) و ضدافسردگیها، میتوانند باعث افزایش تولید ادرار و تشدید علائم مثانه بیش فعال شوند.
در ادامه به بررسی روشهای تشخیص و درمان مثانه بیش فعال خواهیم پرداخت.
علائم و تشخیص مثانه بیش فعال
علائم شایع
همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، علائم شایع مثانه بیش فعال عبارتند از:
- تکرر ادرار: نیاز به دفع ادرار بیش از 8 بار در روز، به خصوص در شب
- فوریت ادرار: احساس ناگهانی و شدید نیاز به دفع ادرار که به سختی میتوان آن را کنترل کرد
- بیاختیاری ادرار: نشت غیرارادی ادرار به دلیل عدم توانایی در کنترل مثانه
علائم ثانویه
علاوه بر علائم شایع ذکر شده، مثانه بیش فعال میتواند علائم ثانویهای را نیز به همراه داشته باشد، از جمله:
- مشکلات خواب: تکرر ادرار در شب میتواند باعث اختلال در خواب و خستگی در طول روز شود.
- اضطراب: نگرانی از نشت ادرار یا عدم دسترسی به دستشویی میتواند منجر به اضطراب و استرس شود.
- افسردگی: علائم مثانه بیش فعال میتواند عزت نفس فرد را تحت تاثیر قرار دهد و به افسردگی منجر شود.
روشهای تشخیصی
تشخیص مثانه بیش فعال بر اساس شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و انجام برخی آزمایشها انجام میشود.
- معاینه فیزیکی: پزشک معاینه فیزیکی انجام میدهد تا به دنبال علائمی از مشکلات عصبی یا عضلانی باشد که میتوانند باعث مثانه بیش فعال شوند.
- آزمایش ادرار: آزمایش ادرار برای بررسی عفونت یا سایر مشکلات احتمالی انجام میشود.
- سونوگرافی: سونوگرافی از مثانه و مجاری ادراری برای بررسی انسداد یا سایر ناهنجاریها انجام میشود.
- سیستومتری: سیستومتری آزمایشی است که برای بررسی عملکرد مثانه انجام میشود. در این آزمایش، مثانه با آب پر میشود و فشار داخل مثانه و فعالیت عضلات مثانه اندازهگیری میشود.
درمان مثانه بیش فعال
درمان مثانه بیش فعال به عوامل متعددی از جمله شدت علائم، سن، سلامت عمومی و ترجیح بیمار بستگی دارد. به طور کلی، درمان مثانه بیش فعال به سه دسته غیردارویی، دارویی و تهاجمی تقسیم میشود.
درمانهای غیردارویی
- تمرینات عضلات کف لگن (تمرینات کیگل): این تمرینات عضلات کف لگن را تقویت میکنند و میتوانند به بهبود کنترل مثانه کمک کنند.
- تنظیم مثانه (برنامهریزی زمان دفع ادرار): این روش شامل برنامهریزی برای دفع ادرار در فواصل زمانی مشخص و منظم است.
- تغییر در سبک زندگی:
- کاهش مصرف کافئین، الکل و مایعات میتواند به کاهش علائم مثانه بیش فعال کمک کند.
- کاهش وزن در افراد چاق میتواند به کاهش فشار روی مثانه و بهبود علائم مثانه بیش فعال کمک کند.
درمانهای دارویی
- آنتیکولینرژیکها: این داروها با شل کردن عضلات مثانه به کاهش انقباضات غیرارادی مثانه و در نتیجه کاهش علائم مثانه بیش فعال کمک میکنند.
- بتاآگونیستها: این داروها با شل کردن عضلات مثانه و مجاری ادراری به کاهش علائم مثانه بیش فعال کمک میکنند.
- آنتیاسپاسمودیکها: این داروها با کاهش اسپاسم عضلات مثانه به کاهش علائم مثانه بیش فعال کمک میکنند.
درمانهای تهاجمی
- تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس در عضلات مثانه میتواند به طور موقت انقباضات غیرارادی مثانه را فلج کند و به بهبود علائم مثانه بیش فعال کمک کند.
- تحریک عصب عضلانی: در این روش، از طریق تحریک الکتریکی اعصاب مرتبط با مثانه، به بهبود کنترل مثانه کمک میشود.
- جراحی: در موارد شدید که سایر درمانها موثر نبودهاند، ممکن است از جراحی برای درمان مثانه بیش فعال استفاده شود.
- انتخاب روش درمان مناسب به عهده پزشک متخصص اورولوژی است.
معرفی بهترین پزشکان درمان مثانه بیش فعال
انتخاب بهترین پزشک متخصص اورولوژی برای درمان مثانه بیش فعال به عوامل متعددی از جمله محل سکونت، سابقه و تخصص پزشک، و نظرات سایر بیماران بستگی دارد.
در اینجا لیست مختصری از برخی از بهترین پزشکان متخصص اورولوژی ایران برای درمان مثانه بیش فعال ارائه میشود:
- دکتر سید مسعود سجادی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، ایشان تشخیص دقیقی از مثانه بیش فعال ارائه میدهد و روشهای درمان نوآورانهای را به بیماران خود توصیه میکند.
آدرس: اصفهان، پل بزرگمهر، ابتدای خیابان بزرگمهر، جنب مادی نیاصرم، ساختمان 152، طبقه 3
تلفن: 03132682338 – 03132640264 – 03132664684
- دکتر مهدی قاضی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، با استفاده از آخرین فناوریهای پزشکی، مدیریت موثری بر علائم مثانه بیش فعال اعمال میکند.
آدرس: مشهد، آزادشهر، چهارراه میلاد، طبقه فوقانی بانک رفاه
تلفن: 09397805902
- دکتر مسعود صالحی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، ایشان پروتکلهای درمانی خاصی را برای هر بیمار با توجه به وضعیت منحصر به فرد آنها طراحی میکند.
آدرس: شیراز، خیابان قصرالدشت، سه راه ولی عصر، روبروی اداره مخابرات مرکزی ولی عصر، نبش کوچه 48، ساختمان پلاتین، طبقه اول، واحد 5
تلفن: 07136281618-09173029722
- دکتر عبدالمجید ایلون کشکولی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، بر ترکیب درمان دارویی و تغییرات سبک زندگی برای کنترل مثانه بیش فعال تأکید دارد.
آدرس: شیراز، خیابان کریم خان زند، کنار هتل پارس، ساختمان ظفر، طبقه دوم
تلفن: 07132306208
- دکتر محسن آرمین متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ جراحی لاپاروسکوپی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اندویورولوژی)، فوق تخصص اندیورولوژی، درمانهای بهینهای را برای کاهش فوریت ادرار و افزایش کنترل مثانه فراهم میآورد.
آدرس: کرمان، خیابان فردوسی، روبه روی پارک نشاط، ساختمان آراد، طبقه سوم
تلفن: 03432236922
- دکتر محمدحسین وطن خواه متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، در ارائه طیف گستردهای از گزینههای درمانی راهگشا برای مثانه بیش فعال بسیار مجرب است.
آدرس: شیراز، خیابان زند، جنب هتل بینالمللی پارس، ساختمان صدف، طبقه1
تلفن: 07132302070
- دکتر حسین کرامتی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، معاینات دقیقی را به منظور تشخیص علتهای اصلی مثانه بیش فعال انجام میدهد.
آدرس: تهران، خیابان پیروزی، بین اول و دوم نیروی هوایی، روبه روی سازمان تامین اجتماعی، جنب تالار قصر پیروزی، پلاک 255، طبقه سوم
تلفن: 02177165616 – 09210895870
- دکتر محمد ناتمی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، در زمینه درمانهای موثر و کمتهاجمی برای درمان مثانه بیش فعال پیشرو است.
آدرس: بندرعباس، خیابان سید جمال الدین اسد آبادی، پشت بانک سینا، ساختمان سبز، طبقه اول
تلفن: 07632245844
- دکتر اسعد مرادی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ سرطان شناسی دستگاه ادراری وتناسلی (اوروانکولوژی)، فلوشیپ سرطانهای دستگاه ادراری، برنامههای توانبخشی عضلات کف لگن را برای مدیریت علائم مثانه بیش فعال تجویز میکند.
آدرس: تهران، سعادت آباد، میدان کاج، ابتدای سرو شرقی، مجتمع پایدار، واحد 503
تلفن: 02122363336 – 02122373980
- دکتر فرشاد نامداری متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ پیوند کلیه، با ارائه مشاوره تخصصی، به بیماران کمک میکند تا استراتژیهای مؤثری برای زندگی با مثانه بیش فعال اتخاذ کنند.
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر(عج)، پایینتر از ونک، جنب پل همت، بن بست سیدالشهدا، پلاک 8، واحد 1
تلفن: 02188776801 – 09107585358
جمع بندی
مثانه بیش فعال، اختلالی شایع و آزاردهنده است که میتواند کیفیت زندگی افراد را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. خوشبختانه، روشهای درمانی متعددی برای این عارضه وجود دارد که میتوانند به بهبود علائم و ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کنند.
انتخاب روش درمان مناسب به عوامل متعددی از جمله شدت علائم، سن، سلامت عمومی و ترجیح بیمار بستگی دارد. در این مقاله، به طور خلاصه به معرفی علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان مثانه بیش فعال پرداخته شد.
همچنین، لیست مختصری از برخی از بهترین پزشکان متخصص اورولوژی ایران برای درمان مثانه بیش فعال ارائه شد.
توصیه میشود در صورت ابتلا به علائم مثانه بیش فعال، حتماً به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا تحت معاینه و درمان مناسب قرار بگیرید.
