سنگ کلیه، تودههای سختی هستند که در داخل کلیهها تشکیل میشوند. این رسوبات میتوانند به اندازه یک دانه شن کوچک یا به بزرگی یک توپ گلف باشند. سنگهای کلیوی از مواد معدنی موجود در ادرار مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک تشکیل میشوند.
درد شدید در پهلوها یا کمر، حالت تهوع و استفراغ، درد هنگام دفع ادرار و وجود خون در ادرار از جمله علائم رایج سنگ کلیه هستند.
عوامل متعددی میتوانند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند. سابقه خانوادگی سنگ کلیه، رژیم غذایی نامناسب، کمبود آب بدن، چاقی و برخی بیماریهای خاص مانند دیابت و فشار خون بالا از جمله این عوامل هستند.
تشخیص سنگ کلیه با استفاده از آزمایش خون، آزمایش ادرار و سونوگرافی انجام میشود.
روشهای مختلفی برای درمان سنگ کلیه وجود دارد. سنگهای کوچک ممکن است به طور خود به خود دفع شوند. اما سنگهای بزرگتر یا سنگهایی که علائم شدیدی ایجاد میکنند، نیاز به درمان دارند.
سنگ شکنی برون اندامی با امواج شوک (ESWL)، سنگ شکنی با لیزر و روشهای جراحی از جمله روشهای درمان سنگ کلیه هستند.
در این مقاله به بررسی سنگ کلیه، علائم، عوامل خطر، روشهای تشخیص و درمان آن میپردازیم. همچنین معرفی بهترین پزشکان اورولوژی ایران و مراقبتهای بعد از سنگ شکنی را بررسی خواهیم کرد.

انواع سنگ شکنی کلیه
سنگ شکنی یکی از روشهای رایج برای درمان سنگ کلیه است. این روش شامل استفاده از امواج شوک یا لیزر برای شکستن سنگها به قطعات کوچکتر است که به راحتی از طریق ادرار دفع میشوند.
دو نوع رایج سنگ شکنی وجود دارد:
- سنگ شکنی برون اندامی با امواج شوک (ESWL): در این روش، از امواج صوتی با فرکانس بالا برای شکستن سنگها استفاده میشود. این امواج از طریق دستگاهی به نام سنگ شکن برون اندامی به بدن تابانده میشوند. ESWL یک روش غیر تهاجمی است که به صورت سرپایی انجام میشود.
- سنگ شکنی با لیزر: در این روش، از لیزر برای شکستن سنگها استفاده میشود. لیزر از طریق یک لوله نازک که از طریق مجرای ادرار وارد بدن میشود، به سنگ تابانده میشود. سنگ شکنی با لیزر یک روش تهاجمیتر از ESWL است و ممکن است نیاز به بیهوشی داشته باشد.
در برخی موارد، سنگهای کلیه به حدی بزرگ یا سخت هستند که با روشهای سنگ شکنی برون اندامی مانند ESWL یا لیزر قابل درمان نیستند. در این شرایط، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن سنگها باشد.
روشهای مختلفی برای جراحی سنگ کلیه وجود دارد:
- نفرولیپوتری پوستی (PCNL): در این روش، یک سوراخ کوچک در پشت ایجاد میشود و سپس از طریق آن، یک لوله نازک به داخل کلیه فرستاده میشود. سنگها با استفاده از لیزر یا امواج اولتراسوند شکسته شده و سپس از طریق لوله خارج میشوند.
- اورتروروسکوپی (URS): در این روش، یک لوله نازک از طریق مجرای ادرار و مثانه به داخل حالب و سپس به داخل کلیه فرستاده میشود. سنگها با استفاده از لیزر یا ابزارهای مخصوص شکسته شده و سپس از طریق لوله خارج میشوند.
- جراحی باز: در موارد نادر، ممکن است نیاز به جراحی باز برای برداشتن سنگ کلیه باشد. این روش معمولاً برای سنگهای بسیار بزرگ یا سنگهایی که در مکانهای دشوار قرار دارند، استفاده میشود.
انتخاب روش مناسب برای درمان سنگ کلیه به عوامل مختلفی مانند اندازه و محل سنگ، سلامت بیمار و ترجیح پزشک بستگی دارد.
مراقبتهای بعد از سنگشکنی
پس از انجام سنگ شکنی، مراقبتهای بعد از آن برای تسریع در بهبودی و جلوگیری از عوارض احتمالی بسیار مهم است.
در اینجا برخی از مهمترین مراقبتهای بعد از سنگ شکنی را شرح میدهیم:
- نوشیدن مایعات کافی: نوشیدن آب فراوان (حدود 8 لیوان در روز) برای دفع ذرات ریز سنگ و جلوگیری از تشکیل سنگهای جدید ضروری است.
- رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهای کم نمک، کم اسید اوریک و کم اگزالات به پیشگیری از تشکیل سنگهای جدید کمک میکند.
- مصرف میوهها، سبزیجات و لبنیات کم چرب در این رژیم غذایی توصیه میشود.
- فعالیتهای ورزشی: انجام فعالیتهای ورزشی منظم مانند پیاده روی به دفع ذرات ریز سنگ و حفظ سلامت کلیهها کمک میکند.
- از انجام فعالیتهای ورزشی سنگین تا چند روز پس از سنگ شکنی خودداری کنید.
- داروها: در صورت تجویز پزشک، آنتی بیوتیکها برای جلوگیری از عفونت و مسکنها برای کنترل درد را مصرف کنید.
- مراجعه به پزشک: طبق دستور پزشک، برای بررسی وضعیت و معاینه مجدد به او مراجعه کنید.

علاوه بر موارد ذکر شده، به این نکات نیز توجه کنید:
- درد و ناراحتی: پس از سنگ شکنی، ممکن است درد و ناراحتی خفیفی را تجربه کنید. برای تسکین درد میتوانید از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید.
- خون در ادرار: وجود خون در ادرار پس از سنگ شکنی طبیعی است. اما اگر خونریزی شدید یا مداوم بود، به پزشک مراجعه کنید.
- عفونت: علائم عفونت شامل تب، لرز، درد شدید و تکرر ادرار است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
با رعایت مراقبتهای بعد از سنگ شکنی، میتوانید به بهبودی سریعتر خود کمک کنید و از عوارض احتمالی جلوگیری کنید.
معرفی بهترین پزشکان سنگشکنی ایران
در ایران، اورولوژیستهای برجسته و باتجربهای وجود دارند که در زمینه درمان بیماریهای مختلف اورولوژی تخصص دارند. انتخاب بهترین اورولوژیست برای شما به عوامل مختلفی مانند محل سکونت، نوع بیماری، سابقه پزشکی و ترجیح شخصی شما بستگی دارد.
در اینجا به معرفی برخی از بهترین اورولوژیستهای ایران میپردازیم:
- دکتر مهدی هنرکار رمضانی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، با استفاده از دستگاههای پیشرفته، سنگهای کلیه، حالب و مثانه را به طور غیر تهاجمی و بدون نیاز به بستری درمان میکند. سابقه درخشان ایشان در درمان سنگهای کلیه تضمینی برای سلامتی شما خواهد بود.
آدرس: بوشهر، خیابان سنگی، بعد از کوچه گلخانه، جنب ساختمان پزشکان پارس، ساختمان رزا، طبقه 2
تلفن: 07733580809-09172705765

- دکتر اسعد مرادی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ سرطان شناسی دستگاه ادراری وتناسلی (اوروانکولوژی)، فلوشیپ سرطانهای دستگاه ادراری، با روشهای نوین و لیزرهای پیشرفته، سنگهای پیچیده شما را بدون درد و خونریزی درمان میکنند. ایشان با ارائه مشاوره تخصصی، به شما در پیشگیری از سنگ کلیه نیز کمک خواهند کرد.
آدرس: تهران، سعادت آباد، میدان کاج، ابتدای سرو شرقی، مجتمع پایدار، واحد 503
تلفن: 02122363336 – 02122373980

- دکتر فرشاد نامداری متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ پیوند کلیه، انجام سنگ شکنی با امواج شوک (ESWL) با دقت بالا، ضامن درمان دقیق و موثر بیماری خواهد بود.
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر(عج)، پایینتر از ونک، جنب پل همت، بن بست سیدالشهدا، پلاک 8، واحد 1
تلفن: 02188776801 – 09107585358

- دکتر هادی ملکی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، ایشان متخصص در سنگ شکنیهای سخت و مقاوم به روشهای رایج هستند و به شما در درمان سنگهای دشوار و پیچیده کمک میکنند.
آدرس: کرج، عظیمیه، میدان مهران، جنب بیمارستان تخت جمشید، ساختمان کوروش، طبقهی 6، واحد 603
تلفن: 09357677657

- دکتر محمد زکی عباسی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، انجام سنگ شکنی با دستگاههای مدرن و مجهز، درمان را برای شما با کیفیت بالا تضمین میکند. سابقه درخشان در درمان سنگهای مجاری ادراری، نشاندهنده مهارت و تجربه دکتر عباسی در این زمینه است.
آدرس: شیراز، روبروی بیمارستان شهید فقیهی، ساختمان هانیه، طبقه 2، واحد 6
تلفن: 07132306589

- دکتر محمدرضا ضیغمی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ جراحی لاپاروسکوپی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اندویورولوژی)، ایشان با استفاده از روشهای کم تهاجمی و بدون درد، تجربه درمانی بدون عوارض را برای شما به ارمغان میآورد.
آدرس: بندرعباس،خیابان مرادی، قبل از بانک پارسیان، جنب داروخانه امیرزاده، ساختمان شریف، طبقه سوم
تلفن: 07632211120

- دکتر هوشنگ عابدینی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، متخصص در سنگ شکنی و جراحیهای اورولوژی، درمان کامل و جامعی را برای شما ارائه میدهد.
آدرس: بندرعباس خیابان سید جمال الدین اسد آبادی روبه روی پاساژ طباطبایی کوچه داروخانه آریا ساختمان شفا طبقه 6 واحد 12
تلفن: 07632248900

- دکتر علی آریافر متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، فلوشیپ سرطان شناسی دستگاه ادراری وتناسلی (اوروانکولوژی)، فلوشیپ سرطانهای کلیه مثانه پروستات، ایشان با ارائه خدمات تشخیصی و درمانی کامل برای سنگ کلیه، به شما در حل تمام مشکلات مربوط به سنگ کلیه کمک میکند.
آدرس: شیراز، خیابان قصردشت، نبش کوچه الف/62، ساختمان مدیکس، طبقه سوم
تلفن: 07136264500 – 07136264600 – 09172447308

- دکتر عیسی خندانی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، متخصص در سنگ شکنی و درمانهای کم تهاجمی، به شما در درمان بدون درد و عوارض سنگ کلیه کمک میکند.
آدرس: شیراز، میدان دانشجو، ابتدای ساحلی غربی، ساختمان 2000، طبقه دوم
تلفن: 07132294383

- دکتر شهاب پیروی متخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)، با ارائه خدمات با رویکردی پیشگیرانه و توجه به سلامتی بیمار، علاوه بر درمان موفق به شما در جلوگیری از ابتلا به سنگ کلیه در آینده کمک میکند.
آدرس: کرج، خیابان دکتر بهشتی، نرسیده به چهارراه طالقانی، جنب یادگاری و البسکو، ساختمان پزشکان شماره 1، واحد10
تلفن: 02632264660

سخن پایانی
سنگ کلیه، تجربه ناخوشایندی است که میتواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. با وجود درد طاقتفرسا و عوارض احتمالی، جای نگرانی نیست.
با پیشرفت علم پزشکی، روشهای تشخیصی و درمانی دقیق و موثری برای سنگ کلیه وجود دارد. آگاهی از علائم، عوامل خطر و روشهای پیشگیری، گامی مهم در حفظ سلامت و جلوگیری از ابتلا به این عارضه است.
در این مقاله تلاش کردیم تا اطلاعات جامعی در مورد سنگ کلیه در اختیار شما قرار دهیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید باشد و در حفظ سلامت شما نقش موثری داشته باشد.